Gminny system gospodarki odpadami komunalnymi - czas na pierwsze podsumowania
Rada przewidziała możliwość obniżenia stawki opłaty o 50% dla osób starszych (75 lat) zamieszkujących w jednoosobowych gospodarstwach lub gospodarstw dwuosobowych, gdzie średnia wieku wynosi min. 75 lat. Ustalono także zniżkę w wysokości 50% dla właścicieli nieruchomości zamieszkiwanych sezonowo (domki letniskowe). Rada Gminy przejęła obowiązki związane z odbiorem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy a powstają odpady komunalne (firmy, szkoły, cmentarze parafialne itp.) Decyzja taka pozwoliła uniknąć spornych sytuacji, w których na terenie gminy pojawiałyby się odpady „niczyje”. W aktualnym stanie prawnym wszystkie odpady komunalne powstające na terenie gminy muszą zostać odebrane i zagospodarowane w ramach obowiązującego systemu.
Jak jest w praktyce? Większość (ponad 90%) mieszkańców złożyła deklaracje o wysokości opłaty i reguluje należności za odbiór i zagospodarowanie odpadów. Na blisko 4000 złożonych deklaracji, wystawiono 324 upomnienia, co stanowi niespełna 10%. Wystawiono 145 wezwań do złożenia deklaracji dla osób, które figurują w bazie nieruchomości gminy a nie złożyły deklaracji. W wielu przypadkach po wyjaśnieniu okazało się, że od tych nieruchomości została złożona deklaracja przez nowych właścicieli lub użytkowników. Z pewnością dalsze kontrole pozwolą wychwycić wszystkie nieruchomości na terenie gminy, na których powstają odpady, a których właściciele nie złożyli deklaracji, co pozwoli wyegzekwować opłaty od wszystkich wytwórców odpadów. Zgodnie bowiem z założeniem Ustawodawcy, system musi być powszechny i musi obejmować wszystkich mieszkańców danej gminy.
Wielkim problemem naszego systemu jest jednakowa stawka dla małych, jedno i dwuosobowych gospodarstw oraz gospodarstw większych. Rodzi to poczucie niesprawiedliwości u osób samotnych, dla których stawka w wysokości 20 zł. miesięcznie jest znacznym obciążeniem a ilość odpadów wytwarzanych jest niewielka. System wymaga dopracowania w tym obszarze a propozycje rozwiązań tego problemu będą przedstawione Radzie Gminy. Należy jednak pamiętać, że system w obecnym kształcie obowiązywać będzie min. do końca czerwca 2014r. Nowe regulacje, jeśli takie zostaną wypracowane, wejdą w życie najwcześniej od lipca 2014r.
W ramach systemu przeprowadzono akcję „sprzątanie świata”, w czasie której Firma Traszkan odebrała odpady zebrane przez młodzież szkolną. W ostatnich dniach listopada i 11 grudnia została zorganizowana jesienna zbiórka odpadów wielkogabarytowych, elektroodpadów oraz opon. Kolejne takie akcje zostaną przeprowadzona na wiosnę, zgodnie z harmonogramem wywozu odpadów.
Ile to kosztuje? Obsługa systemu przez Firmę Traszkan kosztuje gminę miesięcznie 70166 zł. brutto. Opłaty, jakie wpłacają mieszkańcy pozwalają na opłacenie tej kwoty, co świadczy o tym, że koszty systemu zostały prawidłowo oszacowane. Należy jednak pamiętać, że z wpłat mieszkańców powinny być także pokrywane koszty administracyjne w skład których wchodzą: koszty związane z zatrudnieniem pracownika do obsługi, koszty korespondencji, koszty telefonów, papieru, tonerów, sprzętu komputerowego, oprogramowania – licencji, oraz koszty związane z egzekucją należności a także działania informacyjno – edukacyjne, do których wszystkie samorządy zostały zobligowane ustawowo. Szacując wszystkie koszty systemu można stwierdzić, że aby system był samowystarczający konieczne jest wyegzekwowanie wszystkich należności. W przeciwnym razie konieczne będzie dofinansowanie z budżetu gminy a w konsekwencji może być nieodzowne podniesienie stawki opłaty. Oczywiście odpowiedzialni pracownicy dołożą wszelkich starań, aby utrzymać jak najniższe stawki opłat, będzie to jednak zależało od wyników kolejnego przetargu, gdyż umowa z Firmą Traszkan została zawarta tylko na 1 rok, czyli do 30 czerwca 2014r.
Skoro jest tak dobrze to dlaczego….
Niestety wprowadzenie nowego systemu nie wyeliminowało powstawania dzikich wysypisk na terenie gminy. Trudno precyzyjnie dowieść pochodzenia odpadów, które trafiają na dzikie wysypiska ale najczęściej są to odpady wyrzucane na przystankach komunikacyjnych przez przejeżdżających turystów a także odpady budowlane porzucane w lasach i przy mniej uczęszczanych drogach. Bardzo trudno będzie wyeliminować odpady przywożone spoza gminy i wyrzucane lub palone na terenie gminy. Bez ścisłej współpracy z mieszkańcami i obywatelskiej postawy ekologicznej naszych mieszkańców w wielu przypadkach będzie to niemożliwe. Wszyscy musimy czuć się gospodarzami tego terenu i zwracać uwagę jeśli ktoś wyrzuca odpady a także alarmować odpowiednie służby. W przeciwnym razie koszty sprzątania tych odpadów poniesiemy sami.
Każdy, kto chce uprzątnąć wysypisko na swoim gruncie może zgłosić się po worki do Urzędu Gminy. Zebrane odpady zostaną odebrane przez FirmęTraszkan w ramach świadczonych usług, zgodnie z harmonogramem wywozu odpadów.
Wszelkie reklamacje dotyczące funkcjonowania systemu powinny być niezwłocznie zgłaszane w Urzędzie Gminy uprawnionym pracownikom obsługującym system. Tylko uzyskując informacje o nieprawidłowościach możemy skutecznie interweniować u wykonawcy usług i na bieżąco poprawiać jakość świadczonych usług. Przypominamy mieszkańcom, że Firma Traszkan zgodnie z obowiązującą umową ma obowiązek:
1. Odbierania odpadów z terenu nieruchomości (bez konieczności noszenia i wożenia odpadów do dróg głównych)
2. Odbierania odpadów w ilości takiej jak zostały wystawione w terminach określonych w harmonogramie.
3. Pozostawiania w miejscu wystawiania odpadów czystych worków w takiej ilości, w jakiej zostały odebrane worki zapełnione (worek za worek).
4. Uprzątnięcia terenu w sytuacji, kiedy worki zostały uszkodzone w czasie odbioru odpadów.
5. Kontroli zawartości pojemników i worków pod kątem prawidłowo przeprowadzonej segregacji odpadów.
Niektórzy mieszkańcy otrzymali już upomnienie w związku z błędnie prowadzoną segregacją. Na razie nie wyciągamy konsekwencji w stosunku do tych właścicieli nieruchomości a jedynie upominamy i pouczamy, jak prawidłowa segregacja powinna wyglądać zgodnie z regulaminem obowiązującym w gminie. Notoryczne niestosowanie się do zasad spowoduje uruchomienie procedury zmierzającej do naliczenia stawki podstawowej w wysokości 50zł. /miesiąc dla tych osób, które pomimo zadeklarowanej segregacji, nie wywiązują się z tego zobowiązania.
Opracowała
Katarzyna Szybiak