Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
Preambuła ustawy z 3 lutego 2011 r.
Koniec II wojny światowej na ziemiach polskich był okresem, w którym niepodległościowe podziemie zbrojne nie zgodziło się na przejmowanie władzy przez PPR, zależną całkowicie od ZSRR. Jednym z jego przejawów była walka zbrojna z komunistycznym aparatem bezpieczeństwa: Milicją Obywatelską, Urzędem Bezpieczeństwa Publicznego, oddziałami Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i ludźmi blisko z nim współpracującymi. W województwie krakowskim opór przeciwko komunistom był znaczny. Działały tutaj oddziały: partyzantki poakowskiej oraz grupy zbrojne związane z Narodowymi Siłami Zbrojnymi. Na tym terenie walczyło Zgrupowanie Partyzanckie „Błyskawica” pod dowództwem majora Józefa Kurasia „Ognia”.
O działalności antykomunistycznego podziemia niepodległościowego pojawiło się w ostatnim okresie wiele naukowych opracowań, z których czerpiemy informacje o wydarzeniach na terenie powiatu limanowskiego po 1945 roku. Jednak wciąż niewiele wiemy o działaniach Naszych „Żołnierzy Wyklętych”. Naszych – czyli urodzonych bądź mieszkających w powojennym okresie w Mszanie Dolnej lub miejscowościach dzisiejszej gminy Mszana Dolna.
Korzystając z możliwości przeprowadzenia kwerendy w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej, przedstawiam listę osób, które wg Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Limanowej lub Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie były przeciwnikami nowej władzy - „władzy ludowej”. Walczyły z komunistami, przechowywały broń, informowały partyzantów o ruchach KBW, UB czy MO, żywiły bądź udzielały schronienia. Wg Urzędu Bezpieczeństwa osoby te wchodziły w skład Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” dowodzonego przez mjr Józefa Kurasia „Ognia” lub partyzantki poakowskiej związanej z kpt. Janem Stachurą „Adamem”.
Lista może w kilku przypadkach nie odpowiadać stanowi faktycznemu. Pracownicy UB, chcąc wykazać się osiągnięciami w zwalczaniu oddziałów partyzanckich, często przedstawiali przełożonym nieprawdziwe dane. Wielu ujawniających się w 1947 roku partyzantów lub osób w jakikolwiek sposób współpracujących z antykomunistycznym podziemiem starało się zataić informacje na ten temat, zdając sobie sprawę z czekających ich lub ich rodziny represji.
Jeżeli ktoś jest w posiadaniu materiałów bądź informacji mogących uzupełnić zamieszczoną powyżej listę, proszę o kontakt – tel. 183311425 ,183315247.
Zbigniew Jarosz