Aktualności

Eucharystię w pobliżu pomnika poległych sprawował Ks. Jan Zając, kapelan leśny ze Śnieżnicy. W okolicznościowej homilii przypomniał wszystkim te tragiczne dla całego narodu chwile, wspomniał o wielkim patriotyzmie ówczesnych mieszkańców i bohaterskiej walce żołnierzy. Zachęcał do zachowania historii i  przekazywania jej młodemu pokoleniu, aby nie zatracić nic z naszego dziedzictwa.  Przy pomniku poległych przedstawiciele Gminy Mszana Dolna oraz młodzież z ZPO w Kasinie Wielkiej  złożyli wiązanki kwiatów i zapalili znicze. Na Mszę świętą  przybyło wielu Kasinian, a przede wszystkim młodzież z tutejszego Zespołu Placówek Oświatowych ze sztandarem oraz druhowie – strażacy, również z pocztem sztandarowym. Oprawę muzyczną Eucharystii zapewniła Schola z ZPO oraz  orkiestra dęta „Echo Zagórzan” (współorganizator uroczystości). Na zakończenie Mszy świętej Ks. Jan Zając udzielił błogosławieństwa relikwiami krwi świętego Jana Pawła.  Po  uroczystości orkiestra wykonała krótki koncert melodii żołnierskich.

Z tej okazji warto przytoczyć wypowiedź wójta Gminy Mszana Dolna  Bolesława Żaby, który na początku uroczystości przedstawił krótką historię walk na Ziemi Zagórzańskiej:

We wrześniu przypada 75 rocznica wybuchu II wojny światowej, która na terenie naszej wioski i Gminy Mszana Dolna miała bardzo tragiczny wymiar.

To tu, od Słowacji, wkroczyli Niemcy na teren naszej Ojczyzny. Spotkali jednak bardzo duży opór, zarówno ze strony naszego wojska -  10 Brygady Kawalerii Pancernej dowodzonej przez płk. Stanisława  Maczka, jak również ze strony ludności cywilnej, która nie chciała podporządkować się okupantowi. 10 Brygada Kawalerii Pancerno-Zmotoryzowanej wywodziła się z Rzeszowa; wchodziła w skład Armii “Kraków” jako szybki odwód reagowania.

1 września 1939 roku Brygada walczyła w okolicach Myślenic i  Dobczyc, aby nie dopuścić do wyjścia wroga z wąwozów górskich.

2 września 24 Pułk Ułanów i szwadron przeciwpancerny  stoczył zacięte walki z 2 niemiecką Dywizją Pancerną. Toczyły się one o wzgórze Wysoka koło Jordanowa. W nocy 2/3 września Brygada wycofała się na północ od doliny Skawy, zamykając przejścia do Krzeczowa, Naprawy i Mszany Dolnej.

3 września toczył się całodniowy bój pod  Jordanowem, w rejonie Krzeczowa i  Mszany Dolnej. Zmasowany i heroiczny atak z różnych stron pozwolił  zlikwidować włamanie uczynione przez Niemców.

W tym samym dniu Niemcy wkraczając do wsi Olszówka zamordowali 13 osób i wzięli 12 zakładników. Spalono przy tym 18 zabudowań. Był to odwet za opór stawiany przez wojsko polskie oraz za udzielanie pomocy w walkach przez  ludność cywilną.

4 września 10 BKP otrzymała zadanie odwrotu nad  Dunajec w kierunku Tarnowa. 24 Pułk Ułanów uderzył na oddziały niemieckiej 4 Dywizji Lekkiej zmuszając je do wycofania się. Odebrano Niemcom dwa pasma wzgórz pod  Kasiną Wielką i Mszaną Dolną. Tego dnia w Kasinie Wielkiej zginęło 14 żołnierzy 24 Pułku Ułanów – siedmiu z nich wraz ze swoim dowódcą, porucznikiem Hemplem, spoczywa na naszym parafialnym cmentarzu.

5 września 10 Pułk Strzelców Konnych zaatakował duże siły niemieckie pod  Pcimiem, oddziały 3 Dywizji Górskiej i 2 Dywizji Pancernej, lecz wobec dużej przewagi wroga musiał się wycofać.

Wiele ważnych wydarzeń zdarzyło się podczas II Wojny Światowej na terenie Ziemi Zagórzańskiej, w tym w obszarze Kasiny Wielkiej. To tu przebiegała linia obrony w 1939 roku, gdzie armia niemiecka od Słowacji atakowała nasz kraj. To w Kasinie i okolicy bohaterskie  i zaciekłe walki z najeźdźcą  powodowały, że w regionie powstawały oddziały partyzanckie, które włączały się do różnych akcji przeciwko okupantowi. Słynne są oddziały „Adama”, „Luboń” i „Wilk”, które w różny sposób utrudniały życie okupantowi. Wśród miejscowej ludności panowała duża solidarność z partyzantami; udzielano im wszelakiej pomocy. Za taką pomoc sąsiednie miejscowości: Porąbka i Gruszowiec zostały spalone, a śmierć poniosło 36 zakładników.

 W dniu 14 listopada 1943r. w Kasinie Wielkiej z rąk hitlerowskich zginęło 11 zakładników. Była to zemsta hitlerowców za zastrzelenie w dniu 13 listopada przez partyzantów Michała Stefana Remera -  folksdojcza. Zakładnicy rozstrzelani zostali  w zakolu rzeki Kasina; naprzeciwko dawnego dworu i w pobliżu obecnego Ośrodka  Zdrowia.

W dniu 23 grudnia 1943 roku gestapo rozstrzelało kolejnych 8 zakładników - młodych gimnazjalistów przywiezionych z więzienia z Nowego Sącza. Wśród nich była rodzina Kacik z Poręby Wielkiej,  która zginęłą w odwecie za akcję partyzantów i zastrzelenie w dniu 13 listopada sołtysa wsi Kasina Wielka  Jana Kowalczyka. Ciała pomordowanych, zarówno z pierwszej, jak też drugiej egzekucji, znajdują się na cmentarzu parafialnym w Mszanie Dolnej.

 Dzisiejsza Msza święta -  w 75 rocznicę walk o Ziemię Zagórzańską i Kasinę Wielką - przypomina nam te tragiczne dla polskiego narodu i naszych mieszkańców chwile. Kasina Wielka była zresztą  świadkiem wielu krwawych wydarzeń podczas powstań, I i II Wojny Światowej, czego dowodem są mogiły i pomniki żołnierzy, partyzantów i ludności cywilnej, którzy oddali życie za naszą wolność.

Pamiętajmy o naszych bohaterach. Módlmy się za nich i oddajmy im cześć za przelaną krew w obronie naszych rodzin i naszej wiary. Dzięki nim bowiem wszyscy możemy żyć i pracować dla naszych rodzin, kształcić nasze dzieci, rozwijać naszą wioskę , gminę i ojczyznę. To dzięki ich bohaterstwu i postawie patriotycznej możemy cieszyć się wolnością.

Cześć ich pamięci !

red. Piotr Lulek