Dbajmy o swój język
To coroczne święto, przypadające na 21 lutego, ustanowione zostało przez UNESCO 17 listopada 1999 roku. W założeniu ma dopomóc w ochronie różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego.
Językoznawcy alarmują, że co dwa tygodnie znika bezpowrotnie jeden język, a razem z nim związane z nim bogactwo kulturowe.
Dla UNESCO tegoroczne obchody Dnia Języka Ojczystego są szczególnie ważne - rok 2019 proklamowany został Międzynarodowym Rokiem Języków Rdzennych – czytamy na stronie www.portalsamorzadowypl. Obchody mają zwrócić uwagę na potrzebę ochrony i promocji języków rdzennych oraz podkreślić ich znaczenia dla rozwoju społecznego, gospodarczego i politycznego społeczeństw, także dla budowania pokoju i społecznej zgody oraz porozumienia.
"Dla społeczności lokalnych są wyrazem ich tożsamości i odmienności kulturowej, zapisem własnego unikalnego sposobu myślenia i postrzegania świata, a także narzędziem, nie tylko komunikacji, integracji społecznej i edukacji, lecz również przekazu wiedzy, tradycji, historii danej społeczności. Język jest także narzędziem walki o prawa człowieka - szczególnie ważnym dla małych, lokalnych społeczności. Stanowi więc zasadniczy element i warunek ich zrównoważonego rozwoju" - podkreśla UNESCO.
Zdaniem badaczy języki rdzenne to fundament różnorodności kulturowej, dlatego ich zanikanie ma destrukcyjny wpływ nie tylko na kultury lokalne, ale także na bogactwo kulturowe całego świata, a więc na życie każdego z nas. "Zjawisko utraty tego dziedzictwa staje się dziś powszechne, a jego skala coraz bardziej niepokojąca. Spośród 7 tys. języków będących obecnie w użyciu, 2680 jest zagrożonych obumarciem. Ma to bezpośredni wpływ na życie 370 milionów ludzi tworzących społeczności rdzenne, które istnieją w tej chwili w 90 krajach i reprezentują 5 tysięcy odrębnych lokalnych kultur. Prognozy nie pozostawiają złudzeń co do tego, że negatywne tendencje będą się nasilać. Obecnie 97 procent mieszkańców naszej planety komunikuje się za pośrednictwem tylko 4 procent dostępnych na świecie języków, podczas gdy zaledwie 3 procent ludzi używa pozostałych 96 procent istniejących języków" - podaje UNESCO.
Proklamowanie Międzynarodowego Roku Języków Rdzennych ma na celu m.in. wypracowanie Planu Działań, jakie należy podjąć dla ratowania tego niezwykle istotnego elementu bogactwa kulturowego świata. Rok ma przyczynić się do wzmocnienia współpracy międzynarodowej i dialogu międzykulturowego, a także pobudzić społeczność międzynarodową do działań promujących i ochraniających języki rdzenne przed wyginięciem. Plan Działań na 2019 r., opracowany przez UNESCO, przedstawiony został na 17. Sesji Stałego Forum NZ ds. Ludności Rdzennej.
Magda Polańska